Voorschoten - De gemeente Voorschoten kan meer doen om financiële en bestuurlijke risico’s tegen te gaan die samenwerkingen met andere gemeenten in zogenaamde verbonden partijen met zich meebrengen. Dat is de conclusie van een onderzoek van de Rekenkamercommissie van Wassenaar, Voorschoten, Oegstgeest en Leidschendam-Voorburg.

De rekenkamercommissie heeft onderzocht in hoeverre de vier gemeenten grip hebben op verbonden partijen als Holland Rijnland, de Regionale Dienst Openbare Gezondheidszorg Hollands Midden en de Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland. Hierbij is vooral gekeken naar de wijze waarop gemeenten toezicht en controle uitoefenen op deze en andere samenwerkingsverbanden.

De afgelopen jaren is de samenwerking tussen gemeenten overal in Nederland toegenomen. Deze trend neemt sterk toe nu gemeenten steeds meer taken overgedragen krijgen van het rijk, vooral op het gebied van jeugdzorg en ouderenzorg. Om deze extra taken goed te kunnen uitvoeren zoeken gemeenten - zeker de kleinere - naar samenwerking met andere gemeenten.

Samenwerking moet zorgen voor lagere kosten, meer slagkracht en helpt om de risico’s te spreiden. Uitvoering door een samenwerkingsverband maakt het lastiger om het innen van gemeentelijke belastingen of het verlenen van zorg aan ouderen in de eigen gemeente ook precies te laten verlopen volgens de wensen van de gemeenteraad.

Toezicht en controle vinden meer op afstand plaats, wat het zicht op zaken  die wellicht niet goed gaan kan belemmeren. Het is daarom van groot belang dat gemeenten zorgvuldig afwegen welke taken ze samen met andere gemeenten zouden willen uitvoeren en hoe die samenwerking wordt ingericht. Daarnaast is het belangrijk voor de controlerende taak van de gemeenteraad van Voorschoten dat hij door het college regelmatig, tijdig en duidelijk wordt geïnformeerd over wat er speelt binnen de samenwerkingsverbanden, vooral wanneer mogelijke financiële of andere problemen dreigen te ontstaan.

Uit het onderzoek van de rekenkamercommissie blijkt dat bij alle vier onderzochte gemeenten de grip op samenwerking – in het bijzonder vanuit de gemeenteraad - onvoldoende is. De samenwerking vindt niet direct plaats vanuit een strategische visie om gemeentelijke doelen te bereiken. Een actuele strategische visie ontbreekt of is onvoldoende bekend bij de raadsleden. Bij Voorschoten komt dit onder andere omdat er geen vastgesteld beleid op dit gebied is (een beleidsnota verschijnt binnenkort). En als de samenwerking eenmaal tot stand gekomen is, komt het sturen op het bereiken van de gemeentelijke doelen op de achtergrond. De gemeenteraad van Voorschoten stuurt en controleert veelal niet actief op bijvoorbeeld de beheersing van de financiële en bestuurlijke risico’s van het samenwerkingsverband.

Om meer grip te krijgen beveelt de rekenkamercommissie aan om op korte termijn een strategische visie op samenwerking te ontwikkelen, waarin in ieder geval aandacht wordt besteed aan de gewenste identiteit en aard van de lokale samenleving en welke samenwerkingsverbanden daar het beste bij passen.

Verder beveelt de rekenkamercommissie het college van burgemeester en wethouders aan om meer, actuele, duidelijke en op de raad gerichte informatie te verstrekken over verbonden partijen. Aan de gemeenteraden beveelt de rekenkamercommissie aan om actiever samenwerking te zoeken met collega-raadsleden van andere gemeenten om elkaars standpunten beter op elkaar af te stemmen om daarmee de invloed op de besluitvorming binnen samenwerkingsverbanden te vergroten.

In een reactie op het rapport geeft het college van burgemeester en wethouders van Voorschoten aan dat het de aanbevelingen onderschrijft, dat op dit moment een plan van aanpak om te komen tot een nota samenwerkingsverbanden in voorbereiding is en dat daarin de aanbevelingen van de rekenkamercommissie zullen worden meegenomen.

Het rapport en meer informatie over de rekenkamercommissie is te vinden op de website, www.rekenkamerwvolv.nl